Block
Weergave van het traject van onderwijs en persoonlijke ontwikkeling, met verschillende uitdagingen en taken die men tegenkomt op weg naar het bereiken van het doel.
Block

Studeren met hoogbegaafdheid

Je kunt als hoogbegaafde student in het mbo soms voordelen ervaren en soms juist drempels. Voordelen kunnen zijn dat je bijvoorbeeld snel leert en goed verbanden kunt leggen tussen verschillende leerinhouden en dat je vlot een transfer kunt maken van theorie naar praktijk.

Het kan echter ook zo zijn dat je juist vastloopt of problemen ervaart bijvoorbeeld omdat er een verschil is tussen hoe jij leert en jezelf ontwikkelt en de manier waarop het mbo is ingericht, je tegenvallende resultaten hebt en niet weet waar dat door komt, of omdat je motivatieproblemen ervaart door gebrek aan uitdaging of aansluiting bij de groep.

Kenmerken van hoogbegaafdheid

  • Je hebt een hoge intelligentie en een uitmuntend geheugen
  • Je hebt een hoog leertempo, bent snel van begrip en maakt grote denksprongen
  • Je legt snel verbanden
  • Je hebt een grote woordenschat en bent taalvaardig
  • Je begrijpt een persoon voordat deze is uitgesproken
  • Je ziet verbanden waar anderen die niet zien
  • Je wisselt vaak van interesses
  • Je hebt een analytisch inzicht en probleemoplossend vermogen
  • Je denkt buiten reguliere kaders
  • Je zet geleerde vaardigheden gemakkelijk op nieuwe gebieden in
  • Je bedenkt nieuwe theorieën en structuren
  • Je hebt een groot sociaal inzicht
  • Je bent kritisch
  • Je hebt een groot rechtvaardigheidsgevoel
  • Je legt de lat (te) hoog voor jezelf
  • Je bent een perfectionist
  • Niet iedereen begrijpt jou of jouw humor

Er zijn kenmerken van hoogbegaafdheid die je ook ziet bij ADHD

  • Je kunt snel oplossingen bedenken en vanuit andere perspectieven kijken
  • Je bent heel creatief en vindingrijk en snel daarin
  • Als iets heel interessant is kun je met een superfocus werken
  • Je hebt een goed gevoel voor humor
  • Je hebt een sterk gevoel voor loyaliteit en ethiek
  • Je kunt last hebben van overprikkeling.
  • Je hebt weinig geduld en tevens een lage frustratiedrempel (een kort lontje).
  • Je bent erg snel afgeleid (concentratieproblemen). Droomt bijvoorbeeld weg tijdens een gesprek.
  • Je kan slecht plannen of organiseren. Je wil met veel taken tegelijkertijd starten, maar maakt dit vervolgens vaak niet af of stelt het continue uit.
  • Je hebt moeite met veranderingen.
  • Je hebt een hoog activiteitsniveau.
  • Je hebt een gevoel van onderpresteren door verveling en motivatieproblemen omdat de gestelde doelen soms niet haalbaar zijn.
  • Je hebt moeite met gezag.
  • Je bent (erg) impulsief. Je maakt bijvoorbeeld heel impulsief plannen.

Dit kom ik tegen

Belemmeringen bij studeren met hoogbegaafdheid

Als hoogbegaafde student kun je tegen verschillende belemmeringen aanlopen.

  • Concentratieproblemen  Je hebt mogelijk moeite om je aandacht bij een taak te houden die jou niet zo boeit of motiveert en bent snel afgeleid. Als het tempo laag is en er veel herhalingen zijn, wordt het nog lastiger. Je wilt graag tips en begeleiding, zodat je lessen beter kunt volgen en opdrachten daadwerkelijk afmaakt.
  • Plannen en organiseren Veel structuur en een goede planning kunnen je helpen bij het doorlopen van je studie. Misschien heb je hulp nodig bij het maken van een planning.
  • Moeite met communiceren / sociale vaardigheden  Je vindt het lastig om duidelijk te maken wat je bedoelt en je begrijpt anderen niet altijd goed. Of je wordt niet goed begrepen maar begrijpt de ander wel goed, je moet altijd uitleggen wat je bedoelt. Samenwerken gaat vaak wel goed maar kan veel energie kosten omdat het maximale aanpassing vraagt en anderen vaak in een lager tempo denken. En soms gaat het juist heel goed en neem je de leiding omdat jij het overzicht hebt.  Samenwerken in een groep is voor jou dan ook extra lastig.
  • Aanwezigheidsplicht / vast lesprogramma Door het ontbreken van motivatie of door angst/stress kan het zijn dat je niet alle lessen kunt volgen. Ontdek de mogelijkheden hiervoor binnen school en ga hierover in gesprek met je decaan.
  • Problemen met stage/werk Als je problemen met stage of werk ervaart, kan dat verschillende oorzaken hebben. Je kunt geen geschikte stageplaats vinden. Werkgevers nemen je niet aan omdat ze problemen zien vanwege je beperking of je weet nog niet wat je aankan bij je stage of werk.
  • Toetsing en/of het volgen van onderwijs Het kan zijn dat je de studievaardigheden nog niet goed hebt ontwikkeld, omdat je ze niet eerder nodig hebt gehad en dus niet geleerd hebt ‘how to’. Maar je hebt wel leervaardigheden: bijv. je hebt geleerd een muziekinstrument te bespelen, of kunt goed fotograferen? Bedenk: Wat kan jij al goed? Hoe heb jij dat toen aangepakt?
  • Angst of stress Als je angst of stress ervaart, kan dat verschillende oorzaken hebben. Op school of tijdens je stage kun je het eng vinden om voor een groep te presenteren of om contact met anderen te maken.
  • Computergebruik Als je problemen hebt met computergebruik, kan dat verschillende oorzaken hebben. Bijv. dat je niet weet hoe je de computer moet bedienen of snel wordt afgeleid op de computer. Dit alles kan jouw schoolprestaties beïnvloeden.
  • Teveel of te weinig energie Het is moeilijk om gemotiveerd te blijven, je voelt je vaak niet (genoeg) uitgedaagd. Dit kost vaak veel energie. Als topdown-denker kan het helpen om samen met je docent of een gelijkgestemde student te bekijken hoe je de leerinhouden betekenisvol kunt maken, zodat je gemotiveerd wordt of blijft.

Gelukkig zijn er meer dan genoeg tools en oplossingen die je kunnen helpen om je studie goed af te ronden. Klik hierboven op de belemmering die jij ervaart en waar jij hulp bij nodig hebt. Je leest er dan nog meer over en krijgt meer tips en handvatten. Staat jouw belemmering hierboven niet genoemd? Bekijk dan het overzicht van alle belemmeringen.

Bekijk ook de andere voorzieningen die jou misschien kunnen helpen.

Welke voorzieningen, aanpassingen en regelingen zijn er specifiek voor mij?
Doe de test

Dit heb ik mogelijk nodig

Ondersteuning en voorzieningen bij hoogbegaafdheid

Vraag op tijd om hulp: elke student is anders en iedereen heeft een andere hulpbehoefte. Het is belangrijk om te onderzoeken wat voor jou werkt. Wees niet bang om op tijd hulp te vragen. Met hulp vragen laat je zien hoe graag jij jouw studie succesvol af wilt ronden. Ga in gesprek met een studentendecaan van jouw opleiding of faculteit en vraag welke mogelijkheden er zijn. Schrijf voor jezelf alvast op waar jij behoefte aan hebt en welke hulp jij nodig denkt te hebben. Hoogbegaafdheid is geen diagnose en dat kan het aanvragen van voorzieningen bemoeilijken. Bespreek met je opleiding wat er wel mogelijk is en/of wat nodig is om ook voor jou inclusief onderwijs mogelijk te maken.

  • Hulp bij studiekeuze: Een studie kiezen is leuk, maar soms ook moeilijk. Er zijn verschillende mensen die jou bij je studiekeuze kunnen helpen.
  • Aanmelden en kennismaken: Je hebt een keuze gemaakt en je meldt je op tijd aan. Je maakt kennis met medestudenten en met de mensen van de opleiding en verkent de mogelijkheden en faciliteiten van de opleiding. Soms heb je nog extra vragen.
  • Aangepast studieprogramma: Vaak bieden mbo-scholen mogelijkheden om roosters, planningen en toets data aan te passen, als je meer behoefte hebt aan flexibiliteit.
  • Onderwijs- en toetshulpmiddelen. Soms heb je tijdens je studie hulpmiddelen nodig voor het volgen van lessen of het maken van toetsen.
  • Begeleiding & advies. Misschien heb je baat bij ondersteuning voor het plannen en organiseren van je studie. Vraag na bij je studiebegeleider wat voor mogelijkheden er zijn. Sommige onderwijsinstellingen bieden bovendien een buddyprogramma aan. Een ouderejaarsstudent kan je dan bijvoorbeeld op wekelijkse basis helpen met het maken van een studieplanning..
  • Rechten en plichten: Scholen moeten hun best doen om aanpassingen te maken en extra begeleiding te bieden. Ook als student heb je plichten. Dit is in verschillende wet- en regelgeving vastgelegd. 
  • Ervaringen delen: Hier delen ervaringsdeskundige studenten hun belemmeringen, hoe ze daarmee omgaan en wat hun tips zijn voor onderwijsprofessionals of werkgevers en ook de studenten zelf.
  • Hulp bij stage: Soms kun je een extra steuntje in de rug gebruiken bij je stage. Je kunt bijvoorbeeld te maken krijgen met dilemma’s zoals: vermeld ik mijn belemmeringen wel of niet? Of misschien weet je niet goed hoe je hiermee het beste kan omgaan tijdens je stage. Ook zijn verschillende personen en/of organisaties die jou hier mogelijk bij kunnen helpen.
  • Hulp bij overgang naar werk: Soms kun je een extra steuntje in de rug gebruiken bij jouw overstap van opleiding naar werk. Je kunt bijvoorbeeld te maken krijgen met dilemma’s zoals: vermeld ik mijn belemmeringen wel of niet bij een sollicitatie? Of misschien weet je niet goed hoe je het beste hiermee kan omgaan tijdens je werk. Ook zijn verschillende personen en/of organisaties die jou hier mogelijk bij kunnen helpen.

 Bekijk ook de andere voorzieningen die jou misschien kunnen helpen.

Waar kan ik terecht voor hulp op mijn school?
Vind mijn school

Tips

Tips

  • AD(H)D heeft overeenkomsten met hoogbegaafdheid. Het verschil is vaak dat de problemen zijn ontstaan toen je naar school begon te gaan, dat je niet áltijd concentratieproblemen hebt (als je iets heel interessant vindt, kun je je prima concentreren) en dat je het opmerkt als anderen iets verkeerd doen.  Lees ook de tips bij AD(H)D.
  • ASS heeft overeenkomsten met hoogbegaafdheid. Maar als HB-er met kenmerken van autisme heb je juist wel inzicht in emoties, maak je (veelzijdige) grapjes op een volwassen niveau, ben je je bewust van jezelf en anderen en ben je in staat veranderingen te tolereren mits ze eerlijk zijn. Lees ook de tips bij ASS.
  • Is hoogbegaafdheid hetzelfde als hoogintelligent? En wat zijn de verschillen met hoogsensitiviteit? In dit artikel worden de overeenkomsten en verschillen uitgelegd.

Tools

Heb je een vraag?
Neem contact op met JOB

Organisaties

Via de Hulpwijzer vind je organisaties die expertise hebben op jouw ondersteuningsbehoefte. Bekijk de mogelijkheden van deze tool.