Sleutelfiguren begeleiders

• De studentendecaan kan jou ondersteunen bij het aanvragen van de juiste begeleiding en/of voorzieningen. Hij of zij heeft vaak goed zicht op de mogelijkheden die er zijn bij jouw opleiding. Je bespreekt tijdens het intakegesprek de mogelijke studiebelemmeringen. Samen leggen jullie vast welke voorzieningen je gaat gebruiken (en aanvragen) voor tijdens je studie.
• De studieloopbaanbegeleider (studiebegeleider) kan je adviseren over de aanpak van je studie. Deze persoon heeft verstand van de inhoud en de vorm van je studie. Ook kan deze helpen bij het maken van een studieplanning en het inschatten van mogelijke (inhoudelijke) knelpunten. In het mbo heet een studiebegeleider meestal een studieloopbaanbegeleider. 
• Sommige opleidingen hebben een studiekeuzeadviseur. Deze kan jou adviseren of de opleiding van je keuze bij jouw talenten past. Hij of zij gaat met jou in gesprek over wie je bent, wat je kunt en wat bij jou past. Docenten willen jou als student enthousiast maken voor hun vak. Zij kunnen je meer vertellen over de inhoud van het vak en de verwachtingen. Kennismaken met de docent is zinvol als je verwacht belemmeringen te gaan ervaren bij het vak. Houd er wel rekening mee dat docenten het erg druk kunnen hebben en zij vaak geen individuele begeleiding kunnen bieden.
• De directeur is verantwoordelijk voor het bevestigen van je aanmelding.

Ondersteuners

• De decaan van je school weet waar en hoe je je het beste kunt aanmelden. Heb je extra vragen over het aanmelden? Bespreek die dan met je decaan.
• De zorgcoördinator kent je persoonlijke situatie. Vraag hem of haar om mee te denken over welke voorzieningen je kunt gaan gebruiken tijdens je studie. Misschien wil je zorgcoördinator ook samen met jou in gesprek met de studentendecaan van de mbo-school.

Medestudenten, een studiecoach of je ouders/verzorgers kunnen je ook helpen. Wil je meer informatie over studeren met een ondersteuningsvraag? Of wil je kennismaken met studenten van de school die een ondersteuningsvraag hebben? Op sommige mbo-scholen is er een platform voor studenten met een beperking en/of chronische ziekte. Regelmatig organiseren zij leuke, informatieve en leerzame activiteiten.

Wat jij kan doen

Kies jouw moment om je extra ondersteuningsvraag bespreekbaar te maken, maar wacht niet te lang. In veel gevallen vragen opleidingen ernaar bij de inschrijving. Je kunt er ook voor kiezen om dit te doen in een persoonlijk gesprek met de studentendecaan of studiekeuzeadviseur. Als je je op tijd meldt, kunnen voorzieningen ook op tijd geregeld worden.

• Bovenstaande is vooral belangrijk wanneer je aanpassingen nodig hebt voor de toetsing, omdat er vaak geen uitzondering gemaakt kan worden zonder de officiële medische verklaring van je behandelaar. Het verkrijgen van de verklaring kan ook soms lang duren, dus wees op tijd.
• Maak voor de start van je studie een afspraak met de studentendecaan voor een intakegesprek en bespreek mogelijke studiebelemmeringen. Samen leggen jullie vast welke mogelijkheden er zijn om je tijdens je studie te ondersteunen. Breng je eigen ervaring uit het voortgezet onderwijs in. Wat hielp jou? Wat breng je mee aan hulpmiddelen? Vraag hoe de informatie die jij geeft, gebruikt wordt. Het intakegesprek is vertrouwelijk.
• Stel al je vragen, zodat je later niet voor verrassingen komt te staan.
• Vertel docenten wat jij nodig hebt om goed te kunnen studeren. Als je de belemmeringen die je ervaart toelicht, zorgt dat soms voor meer begrip.
• Maak actief contact met medestudenten. Door hen te vertellen over je ondersteuningsvraag en mogelijke studiebelemmeringen, kweek je begrip. Als het nodig is, kunnen zij je ook ondersteunen bij het studeren.
• Ga op onderzoek uit of je mbo-school een platform heeft voor studeren met een ondersteuningsvraag of werkt met een maatjesproject. Zo leg je makkelijker contact met andere studenten.
• Blijf in gesprek over je ondersteuningsbehoefte. Praat ook tijdens je opleiding met je begeleider over je beperking en de ondersteuning die je nodig hebt. Ook als er iets verandert. Want misschien heb je na twee jaar andere begeleiding of aanpassingen nodig om je mbo-opleiding te kunnen volgen.  

Meer informatie over wat jouw rechten en plichten zijn.

Afhankelijk van je ondersteuningsbehoefte zijn er verschillende manieren om studeren gemakkelijker te maken. Heb je moeite om je te concentreren of ben je vaak moe? Vraag dan bijvoorbeeld om een aangepaste studieplanning of om lessen online te mogen volgen. Of misschien is een vrijstelling voor verplichte lessen of een alternatieve opdracht maken een betere oplossing voor jou. Mogelijk heb je net als veel studenten met een beperking of chronische aandoening meer moeite met toetsen en examens. Je krijgt dan bijvoorbeeld extra tijd, je mag de toets alleen maken in een stille ruimte of je mag speciale software gebruiken. Ook zijn er veel aanpassingen en voorzieningen mogelijk als je een fysieke beperking hebt. Is er bijvoorbeeld geen lift op je school? Dan is het installeren van een traplift een mogelijke oplossing. Lastige drempels kan de school laten weghalen. Of als er geen invalidentoilet is, kan de school een mobiel toilet plaatsen zolang jij er studeert.

De mogelijkheden voor extra begeleiding, aanpassingen enzovoort verschillen per mbo-school. De ene school is daar verder mee dan de andere. Als je op zoek bent naar een mbo-opleiding, is het dus goed om daar op te letten. Meestal doe je een mbo-opleiding aan een ROC, een regionaal opleidingen centrum. Veel ROC's hebben een Steunpunt Opleiding en Handicap. Zo'n steunpunt is handig als je hulp nodig hebt bij het kiezen van een geschikte mbo-opleiding, maar ook als je al begonnen bent.

Hoe hebben studenten met een ondersteuningsbehoefte kennis gemaakt met hun studiegenoten en hun klas? Sommige ondersteuningsbehoeften zijn dan direct zichtbaar en andere niet. Yvon, Jork en Eva delen hun ervaringen. Ook studentenbegeleider Astrid geeft advies.

Yvon vond de introductie een leuk maar wel spannend.

Bij mijn vorige opleiding werd mijn visuele beperking niet zo goed opgepakt. Ondanks dat het een sociale studie was, waren mijn medestudenten niet zo sociaal naar mijn beperking toe, helaas. Nu tijdens mijn vervolgstudie ging het wel goed. Het boeide mensen eigenlijk niet zoveel. We hebben het wel meteen de eerste dag besproken

Jork vond het moeilijk en gaf het pas na een maand aan dat hij autisme had.

Ik wil gelijk behandeld worden, ik wil geen uitzondering zijn. Ik moet er van leren. Als andere mensen zich aan mij aanpassen dan leer ik hier zelf niet zoveel van

Eva heeft haar functiebeperking al op dag één kenbaar gemaakt.

Ik ben er altijd heel open over geweest. Ik zeg tegen iedereen: stel gewoon je vraag, ik ben gewoon Eva. Dan komt de vraag vanzelf wel

Dominique wilde met een schone lei beginnen en besloot het niet te vertellen op school.

Dan krijg je ook geen rare vragen, een paar vriendinnen die weten het wel

Ze wil zijn zoals de rest. "Toegankelijkheid is voor mij soms een probleem. Mijn vriendinnen helpen me dan.

Het is voor iedereen verschillend of je het wel of niet aan iedereen vertelt

Studentbegeleider Astrid vertelt dat er bij de start van de opleiding vaak de vraag wordt gesteld of je je ondersteuningsbehoefte voor jezelf wilt houden of dat je het met de klas wilt delen. 

Ik adviseer dan ook om de moed bij elkaar te rapen en open te zijn naar je medestudenten toe over wat er speelt.

Dit zorgt voor begrip, het maakt de samenwerking wat makkelijker en als je het niet vertelt, maar er is wel iets aan de hand, dan voelen de medestudenten dat vaak toch. Zij vragen zich dan voortdurend af wat er aan de hand is.